
تربیت در تشکل
هدفگذاری صحیح، راهحل مشکلات مجموعههای فرهنگی
برای حل کردن مشکلات مجموعههای تربیتی ابتدا باید سرِ نخ تنوعها، سلیقهگراییها، روشمند نبودن برنامهریزیها و نداشتن مدیریتها پیدا شود. کلید حل همه این مشکلات و آسیبها هدفگذاری مستند و روشمند است. با هدفگذاری در مجموعه تربیتی بیشتر آشنا شویم:
الف) تفاوت «هدفگذاری» با «هدف داشتن»
نخستین مؤلفهای که در این راهحل بنیادین مد نظر قرارگرفته این است که هر مجموعه فرهنگی باید برای فعالیتهای خود هدف داشته باشد. ممکن است پرسیده شود: با توجه به اینکه هیچ فرد یا گروهی حرکت خود را بدون هدف آغاز نمیکند، منظور این جمله چه میتواند باشد؟ نکتهای که باید به آن توجه داشت این است که هدفگذاری چیزی غیر از هدف داشتن است. هدفگذاری به این معنا است که فرد یا گروهی پس از مطالعات و تأملاتی که برای شناخت مجموعهای از عناصر انجام میدهند و براساس شناختشان از آن عناصر، مقصد و هدفی برای خود و مجموعه تعیین کنند و صرف اینکه فرد یا گروهی به راه بیفتد و به سویی حرکت کند به این معنا نیست که هدفگذاری محقق شده است.
ب) استناد اهداف
دومین مؤلفه، مستند بودن اهداف است. باید توجه داشت که در عرصههای مربوط به انسان مانند تربیت نمیتوان به هر طریقی و با استفاده از هر منبعی هدفگذاری کرد. هدفهایی که برای فعالیتهای فرهنگی و تربیتی تعیین میشوند باید مستند به منبعی باشند که به انسان، شرایطش، مسیر و مراحل حرکت او آگاهی و احاطه کامل داشته باشند.
ج) روشمندی اهداف
مؤلفه سوم اینکه هدفگذاری باید روشمند باشد. تعیین اهداف اینگونه نیست که هر کس که با اندکی تأمل به چیزی برسد بتواند آن را به عنوان هدف معرفی کند. دستیابی به اهداف، خود روش ویژهای دارد.
حرف نهایی
فعالان فرهنگی باید یک نگاه جامع به مجموعه حرکتهای موازی و همسوی حرکت خودشان داشته باشند تا نقاط امتیاز، مشکلات و موانعی که سر راه آنها بوده و هست و نیز راهحلهایی که به کار گرفتهاند را بشناسند و از آنها بهره ببرند.